Στην παρούσα ανασκόπηση, θα αναφερθούμε συνοπτικά στις ανάγκες για κατ’ οίκον πρωτοβάθμια περίθαλψη και φροντίδα υγείας, στα πλεονεκτήματα αυτής καθώς και στο βαθμό κατά τον οποίο οι προκύπτουσες δύνανται να εξυπηρετηθούν από τις υπάρχουσες δομές υγείας.
Είναι ευρέως γνωστό ότι προηγμένα συστήματα υγείας κρατών του δυτικού κόσμου έχουν ως πυρήνα της συγκρότησής τους τη διευκόλυνση και τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των αδύναμων πολιτών, ιδιαίτερα δε εκείνων που ανήκουν στη λεγόμενη 3η ηλικία.
Η γηριατρική, ως αναδυόμενος κλάδος της επιστήμης της ιατρικής, μάς πληροφορεί για τις ιδιαίτερες ανάγκες καθώς και τα χαρακτηριστικά που αυξάνουν την ευαλωτότητα τέτοιων πληθυσμών. Έτσι, οι ηλικιωμένοι πολίτες ενδεχόμενα πάσχουν από μία σειρά νοσημάτων τα οποία περιορίζουν την εξυπηρέτηση βασικών καθημερινών αναγκών αλλά και περιορίζουν την κινητικότητα αυτών. Ως παραδείγματα, δύνανται να αναφερθούν η καρδιακή ανεπάρκεια, η στεφανιαία νόσος, το οξύ έμφραγμα του μυκοαρδίου, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η πνευμονική ίνωση, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η άνοια (νόσος Alzheimer και άλλες ανοϊκές διαταραχές), η νόσος Parkinson, τα κακοήθη νεοπλάσματα με κακή πρόγνωση, νόσοι του μυοσκελετικού συστήματος (οστεοαρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, κατάγματα ισχίων και άλλες), αυτοάνοσες εκδηλώσεις αλλά και εκδηλούμενη ψυχοπαθολογία όπως οι διαταραχές του συναισθήματος (μελαγχολία, μείζονα κατάθλιψη και άλλες), οι αγχώδεις διαταραχές κλπ.
Σημαντικό στοιχείο προς συζήτηση θέτει και το φαινόμενο της συχνά παρατηρούμενης συννοσηρότητας, της ταυτόχρονης, δηλαδή, εκδήλωσης δύο ή περισσότερων παθολογικών καταστάσεων. Εκεί, εισάγεται και η προβληματική της πολυφαρμακίας. Ιδιαίτερα, σε συστήματα υγείας μη εκσυγχρονισμένα, είναι σύνηθες το φαινόμενο να χορηγούνται στους ασθενείς φάρμακα από ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, χωρίς να υπάρχει ενημέρωση εκάστου ιατρού για τη φαρμακευτική αγωγή που έχει χορηγήσει στον ασθενή προηγούμενος συνάδελφός του. Απότοκο αυτού είναι η εκδήλωση περαιτέρω σημείων και συμπτωμάτων, είτε λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών κάποιων εκ των λαμβανόμενων φαρμάκων είτε – ακόμα συνηθέστερα – συνεπεία αλληλεπιδράσεων μεταξύ αυτών.
Όλα όσα εισήχθησαν παραπάνω αιτιολογούν την αυξημένη ευαλωτότητα του γηριατρικού πληθυσμού. Ο συνεπακόλουθος περιορισμός της κινητικότητας (mobility) καθιστά δυσχερή την πρόσβαση των ηλικιωμένων στις δομές υγείας. Η έλλειψη υποστηρικτικού κοινωνικού και οικογενειακού ιστού επιτείνει περαιτέρω το πρόβλημα.
Η κατ’ οίκον νοσηλεία αναφέρεται στη φροντίδα των ασθενών που χρειάζονται ιατρική περίθαλψη στο σπίτι τους. Αυτό μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους, όπως γήρας, αναπηρία, σοβαρή ασθένεια ή ανακύπτουσα παθολογία. Παρακάτω, θα εξετάσουμε τα πλεονεκτήματα της κατ’ οίκον νοσηλείας.
Ανεξαρτησία και άνεση
Μια από τις κύριες προτιμήσεις για τους ασθενείς είναι η άνεση και η ανεξαρτησία που προσφέρει η κατ’ οίκον νοσηλεία. Η φροντίδα στο σπίτι του ασθενούς δίνει τη δυνατότητα σε αυτόν να παραμείνει στον ίδιο του το χώρο, να κρατήσει τη ρουτίνα του και να αποφύγει το άγχος της μετακίνησης σε νοσοκομείο ή κλινική.
Εξοικονόμηση χρόνου και χρημάτων
Η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο και χρήματα στους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Οι δαπάνες για νοσοκομεία και κλινικές μπορούν να είναι ακριβές, ενώ η νοσηλεία στο σπίτι επιτρέπει στους ασθενείς να λαμβάνουν περίθαλψη κατ’ οίκον με χαμηλότερο κόστος. Επιπλέον, η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να μειώσει τον χρόνο που οι οικογένειες αφιερώνουν στη φροντίδα του ασθενούς, καθώς ένας επαγγελματίας υγείας φροντίζει αυτόν.
Προσωπική περίθαλψη
Η κατ’ οίκον νοσηλεία επιτρέπει στους ασθενείς να λαμβάνουν προσαρμοσμένη περίθαλψη από επαγγελματίες υγείας. Οι νοσηλευτές και άλλοι επαγγελματίες υγείας είναι εξειδικευμένοι στη φροντίδα των ασθενών και μπορούν να παρέχουν τις απαραίτητες θεραπείες και φροντίδες, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν και ψυχολογική στήριξη.
Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να αισθανθούν πιο άνετα και ασφαλείς κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής τους.
Εξοικονόμηση χρόνου και ενέργειας
Η νοσηλεία στο σπίτι μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο και ενέργεια για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Σε αντίθεση με το νοσοκομείο ή την κλινική, η κατ’ οίκον νοσηλεία δεν απαιτεί από εκείνους να ταξιδεύουν προς και από τον χώρο φροντίδας και να αντιμετωπίζουν την ανασφάλεια που σχετίζεται με τη μετακίνηση σε μια καινούργια τοποθεσία. Η κατ’ οίκον νοσηλεία επιτρέπει στους ασθενείς να παραμείνουν στο σπίτι τους, να είναι περισσότερο άνετοι και να διατηρήσουν την οικογενειακή τους ζωή.
Ανθρωποκεντρική φροντίδα
Η κατ’ οίκον νοσηλεία επιτρέπει στους ασθενείς να λαμβάνουν προσαρμοσμένη περίθαλψη, η οποία εστιάζει στις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους. Οι επαγγελματίες υγείας που παρέχουν νοσηλευτικές υπηρεσίες στο σπίτι είναι εκπαιδευμένοι να παρακολουθούν και να προσαρμόζουν τη φροντίδα στις ατομικές ανάγκες και προτιμήσεις του κάθε ασθενούς. Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση στη φροντίδα της υγείας είναι σημαντική, καθώς βοηθά στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της συνεργασίας μεταξύ του ασθενούς και των φροντιστών του. Οι ασθενείς που αισθάνονται ότι η περίθαλψη προσαρμόζεται στις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους είναι πιθανότερο να συνεργάζονται με τους φροντιστές τους και να τηρούν το πλάνο θεραπείας τους.
Χαμηλότερος κίνδυνος λοιμώξεων
Η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης λοιμώξεων. Σε μια νοσοκομειακή μονάδα, οι ασθενείς βρίσκονται κοντά σε άλλους ασθενείς με διάφορες μολυσματικές ασθένειες. Στο σπίτι του ασθενούς, ο μειωμένος κίνδυνος συνδυάζεται με την περιορισμένη χρήση αντιβιοτικών, που μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων. Επιπλέον, μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος εξάπλωσης ιατρογενών λοιμώξεων, όπως η μυκητιάση, που μπορούν να αναπτυχθούν σε μακροχρόνιες νοσηλείες σε νοσοκομειακές μονάδες.
Συμμετοχή της οικογένειας και των φίλων
Η κατ’ οίκον νοσηλεία επιτρέπει στους ασθενείς να είναι πιο κοντά στην οικογένειά τους και τους φίλους τους, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν στη φροντίδα τους. Αυτό μπορεί να μειώσει την ανησυχία και το άγχος του ασθενούς και να βελτιώσει την ψυχολογική του κατάσταση. Επιπλέον, οι φίλοι και η οικογένεια μπορούν να συμβάλουν στη στήριξη και συντροφιά στον ασθενή, βοηθώντας τον να διατηρήσει την κοινωνική του ζωή και την ανεξαρτησία του, και βοηθώντας τον να επανέλθει στις καθημερινές του δραστηριότητες. Οι φίλοι και η οικογένεια μπορούν επίσης να επιτηρούν την κατάσταση του ασθενούς και να παρατηρούν την πρόοδο του, συμβάλλοντας έτσι στην έγκαιρη αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων.
Προσαρμοσμένη φροντίδα
Σε μια κατ’ οίκον νοσηλεία, η φροντίδα που παρέχεται στον ασθενή είναι προσαρμοσμένη στις ατομικές ανάγκες και προτιμήσεις του. Κάθε ασθενής έχει διαφορετικές ανάγκες και απαιτήσεις, και η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να παρέχει μια εξατομικευμένη προσέγγιση στη φροντίδα του ασθενούς. Οι νοσηλευτές και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να παρακολουθούν τις ανάγκες του ασθενούς και να προσαρμόζουν τη φροντίδα ανάλογα με τις απαιτήσεις του. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την προσαρμογή της διατροφής του ασθενούς, τη διαχείριση φαρμάκων, την εκτέλεση θεραπειών ή άλλων ιατρικών διαδικασιών, και την παροχή συμβουλών για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Συμπεριφορική Υγεία
Η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της συμπεριφορικής υγείας του ασθενούς, ειδικά όταν αυτός αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα. Οι νοσηλευτές και άλλοι επαγγελματίες υγείας μπορούν να παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη και καθοδήγηση στους ασθενείς και στις οικογένειές τους κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αγωνίας και του άγχους του ασθενούς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του.
Συνοψίζοντας, η κατ’ οίκον νοσηλεία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Βοηθά στην αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων υγείας, ενώ παρέχει εξειδικευμένη φροντίδα, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του ασθενούς. Η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να μειώσει τις δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη, και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς και των οικείων του. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κατ’ οίκον νοσηλεία δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ασθενείς, και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, είναι απαραίτητη η νοσηλεία σε νοσοκομείο.
Επιπλέον, η κατ’ οίκον νοσηλεία απαιτεί επαρκή κατάρτιση και εμπειρία των νοσηλευτών και των επαγγελματιών υγείας που παρέχουν τη φροντίδα. Πρέπει να εξασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης του ασθενούς, καθώς και η παροχή των απαραίτητων φαρμάκων και θεραπειών.
Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρχει στενή συνεργασία και επικοινωνία μεταξύ του νοσηλευτή, των επαγγελματιών υγείας και των οικείων του ασθενούς για να διασφαλιστεί η βέλτιστη φροντίδα.
Συνολικά, η κατ’ οίκον νοσηλεία μπορεί να παρέχει πολλά πλεονεκτήματα στους ασθενείς και τις οικογένειές τους, όπως η άνεση, η ελευθερία και η ανεξαρτησία, η ασφάλεια, η οικονομία, η προσαρμοστικότητα και η εξατομίκευση της φροντίδας. Παρόλα αυτά, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι περιορισμοί και οι προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπιστούν κατά τη νοσηλεία στο σπίτι.
